W Japonii jedzenie to sztuka, a shoku-iku traktowane jest jak warunek do zdrowego trybu życia. Nic więc dziwnego, że kraj ten charakteryzuje się długowiecznością i najniższym wskaźnikiem otyłości jego mieszkańców. Czym jest japońska filozofia żywienia?
W Japonii szczególny nacisk kładzie się na edukowanie o sposobach prawidłowego odżywiania, stosowanie diety i aktywności fizycznej. Już w szkole uczniowie poznają podstawowe reguły rządzące się w shoku-iku, czyli japońskiej filozofii odżywiania, która wymaga wsłuchiwania się w swoje ciało, co nam jest potrzebne, a czego nam brakuje. Rozpoznawania sygnałów wysyłanych przez nasze ciało.
Czyli właściwe ich przygotowywanie. Odpowiednie danie powinno być przemyślane i zawierać wszystkie podstawowe składniki, witaminy i minerały, przez co dostarczymy organizmowi nie tylko dawkę energii, ale także właściwe mikroelementy, dzięki czemu będziemy pełni sił przez cały dzień. Co ciekawe, zasady shoku-iku wspominają także o tym, aby napełniać żołądek w 80%, ponieważ zarówno przegłodzenie, jak i przejedzenie nie prowadzi do niczego dobrego.
Prawidłowo skomponowana dieta powinna być zbilansowana, zawierać różne techniki kulinarne (np. gotowanie czy smażenie), składać się z różnych form dań oraz urozmaiconych produktów. Codziennie nie jemy tego samego, różnorodność ma się znaleźć także w kuchni.
Nie tylko to, co znajduje się w konkretnym daniu, jest istotne, ale także jego otoczka. Dla Japończyków ważne jest wspólne spożywanie posiłków, jego wygląd estetyczny oraz dzielenie się przygotowywanymi daniami (często elementy dania podzielone są na małe talerzyki, z których możemy dowolnie korzystać i łączyć). Jedzenie należy spożywać spokojnie, nie spiesząc się. To idea, która nawet w Japonii jest trudna do zrealizowania, dlatego ważne jest, aby nawet najmniejszy i najzwyklejszy posiłek podziwiać pod względem jego struktury czy smaku, zwrócić uwagę na swoje zmysły podczas jedzenia.
Podstawą kuchni japońskiej jest bez wątpienia ryż. Stosuje się go z różnymi dodatkami, często mięso lub ryby. Na stole nie może zabraknąć również warzyw, a także grzybów i alg. Do dań często dodaje się ziarna, aby je wzbogacić, w ramach przekąsek wykorzystuje się produkty mleczne lub owoce sezonowe. Na japońską dietę składają się również aktywność fizyczna oraz nawadnianie organizmu, czyli picie odpowiedniej ilości wody. To wszystko ma sprawić, by człowiek funkcjonował właściwe i w zdrowym trybie.
Posiłki muszą być stonowane, nie przesadzone, a do ich przygotowania trzeba wykorzystywać różne artykuły spożywcze akurat dostępne na rynku, a więc także produkty sezonowe i lokalne. Spore znaczenie dla japońskiej kuchni ma tradycja, ale także ekologia. W ramach shoku-iku Japończycy uczeni są również, aby nie marnować żywności, minimalizować odpadki i maksymalnie wykorzystywać możliwości danych produktów. To fascynujący styl minimalizmu i funkcjonalności. Nie wolno także nadużywać soli.
Japońska filozofia odżywania uczy przede wszystkim rozsądku, zdrowego podejścia do kwestii jedzenia. Nie polega na zakazie spożywania niektórych dań, w odróżnieniu od wielu diet typowo europejskich, czy powstrzymywania się od jedzenia, a na zrównoważonym działaniu. Przygotowanie jedzenia i spożywanie go nie powinno być przykrym obowiązkiem, a przyjemnością. Shoku-iku pozwala spojrzeć inaczej na problem żywienia, wymaga wspólnych celebracji posiłków, przyjrzenia się temu, co faktycznie leży u nas na talerzu.
Zdjęcie główne: Kasumi Loffler/Pexels